18.13 – Het belang van verveling
Inleiding
Filosofie zou volgens Nietzsche en Heidegger over het buitengewone gaan. Waarom dan vanuit de filosofie stilstaan bij zoiets banaals als ‘verveling’? In deze cursus gaan we het doen en komen we er achter dat verveling alledaags is, maar daarmee zeker niet betekenisloos. We zullen zien dat verveling een grondtoon is van ons bestaan. Dat onze verhouding tot verveling ons bepaald in wie we zijn. Maar ook zullen we zien dat we de verveling ons eigen kunnen maken in een geheel aan alledaagse praktijken.
De cursus geeft ons theorie en achtergronden, maar ook zullen we aan het werk gaan om de filosofisch geduide thema’s in ons eigen bestaan en denken te gaan herkennen. We doen met een originele methode die Prins aanduidt als ‘loskloppend denken’. Een spannende en originele cursus die je niet onberoerd zal laten.
Door wie
Voor wie
De cursus is voor iedereen met een belangstelling voor filosofie. Specifiek voor mensen die vanuit de filosofie na willen denken over een alledaags triviaal verschijnsel dat niettemin een zowel scheppende als verwoestende uitwerking kan hebben.
“Het is maar beter, niets te doen! Het beste is bewuste inertie”
(Dostojewski)
Inhoud van de colleges
Dag 1. College: ‘Wie is er bang voor verveling?’ – Introductie (‘kritiek van de verveelde en vervelende rede), impressie van historische gedaanten en literaire verwoordingen van verveling en adressering van de vraag of de wetenschap ons inzake verveling opheldering en inzicht kan verschaffen.
Dag 1.Werkcollege over thema’s uit het ochtendprogramma (aan de hand van literaire fragmenten en enkele door mij geformuleerde vragen (o.m. bespreking van de zgn. ‘boredom proneness scales’, die erg in zwang zijn).
Dag 1. College: Verveling als grondstemming van onze existentie. Wat heeft de verveling ons over onszelf te zeggen? En is de impasse van de verveling mogelijk ook een moment van verstilling, naar Nijhoff: ‘een stilte van het soort waarin dingen worden gehoord, die nog nimmer het oor vernam? Plus discussie (15+ minuten)
Dag 2. College: ‘There’s always something happening, but nothing going on”: verveling als grondstemming van onze tijd. Zijn wij de ‘homo zappens’ geworden?
Dag 2. Werkcollege over thema’s uit het ochtendprogramma (aan de hand van fragmenten en enkele door mij geformuleerde vragen).
Dag 2. College: Onderweg naar de dingen. Pleidooi voor een viering van de alledaagsheid; o.a. aan de hand van de kunst (Rilke, Pessoa, Ponge, Magritte, Beuys). Plus discussie (15+ minuten)
Dag 3. Het belang van loskloppend denken: wat de filosofie werkelijk vermag (en wat niet).
Dag 3. Werkcollege over thema’s uit het ochtendprogramma: hoe loskloppend denken in praktijk werkt (met eigen inbreng van de cursisten: wat kan loskloppend denken in hun leven, denken en werk betekenen?).
Dag 3. College: Bij Broos leven hoort broos denken: naar een filosofie van de hartelijkheid. (Plus discussie (15 + minuten).
Doelstelling van de colleges
Na de cursus ziet u verveling in een heel ander licht. U kent de filosofische context van het begrip en zult erin slagen de verveling constructief in te zetten in uw eigen leven.
Studiebelasting
De studiebelasting bestaat in ieder geval uit het volgen van de colleges.
Dit komt neer op 3 x 4 uur college per dag = 12 uur.
Studiemateriaal
Het studiemateriaal bestaat in elk geval uit onderstaande boek:
Awee Prins, Uit Verveling, Klement
Het boek is online verkrijgbaar, maar ook in de boekhandel. Hier treft u een link aan naar een interview n.a.v. Uit Verveling. Een goede optie is:
Boekhandel van Piere
Nieuwe Emmasingel 44
5611 AM Eindhoven
Getuigschrift
Aan het einde van de collegereeks ontvangen de cursisten een getuigschrift van deelname.
Evaluatie
Alle cursussen van het Centre Erasme worden geëvalueerd. Daarom zal aan het einde van de cursusweek een evaluatieformulier aan de deelnemers worden uitgereikt.