21.04 – Discussiegroep Binswanger, Existentialisme en Psychiatrie (vol)

21.04 - Discussiegroep Binswanger, Existentialisme en Psychiatrie (vol)

Wanneer

21 maart 2021 tot 23 mei 2021    
Hele dag

Inleiding

Ludwig Binswanger (1881 – 1966) ontwikkelde en nieuwe, op de filosofie gebaseerde benadering van de psychiatrie die hij de Daseinsanalyse (existentiële analyse) noemde. Husserls concept ‘intentionaliteit’ en Heideggers ‘zijn-in-de-wereld’ staan daarin centraal.

Binswanger was directeur van een psychiatrische kliniek. Hij paste zijn existentiële analyse toe in de praktijk en maakte beschrijvingen van zijn behandelingen. Hij verzamelde vijf intrigerende casestudies in de bundel Schizophrenie (1957).

Om kennis te maken met het idee ‘existentiële analyse’ lezen we de twee belangrijkste casestudies: Het geval Ilse en Het geval Lola Voss. Daarna lezen we Binswangers twee bekendste artikelen: Buitensporigheid (Verstiegenheit) uit de bundel Drie vormen van mislukt leven (1956) en Droom en existentie (1930). Deze laatste tekst werd van een belangrijk commentaar voorzien door Michel Foucault.

Binswangers benadering vertoont opvallende overeenkomsten met Jean-Paul Sartre’s choix originel (oorspronkelijke keuze). Tijdens de cursus zullen we op deze parallel ingaan, omdat het de bedoeling is om, uitgaande van het werk van Binswanger, Sartre en Merleau-Ponty een nieuw licht te werpen op het existentialisme.

Door wie

prof. dr. Maarten van Buuren

Voor wie

Voor iedereen die belangstelling heeft in de relatie tussen psychiatrie en filosofie, meer wil over het existentialisme en kennis wil maken met een nieuwe denker. De cursus is ook bedoeld voor mensen met een beroepsmatige interesse op het grensvlak van psychiatrie en filosofie.

Vorm van de discussiegroep

De discussiegroep zal bestaan uit 6 bijeenkomsten onder begeleiding van prof. dr. Maarten van Buuren. De bijeenkomsten zijn online op zondagochtend van 10.00 – 12.00. De laatste bijeenkomst zal indien mogelijk op een fysieke locatie plaatsvinden in Utrecht.

Voorafgaande aan de bijeenkomst ontvangen de deelnemers een link voor videobellen. De bijeenkomst zal een mengeling zijn tussen a) het lezen van teksten, b) toelichting door Maarten van Buuren en c) discussie naar aanleiding van de teksten.

Data van de online en offline bijeenkomsten

  1. 21 maart
  2. 4 april
  3. 25 april
  4. 2 mei
  5. 9 mei
  6. 23 mei (indien mogelijk fysiek)

Inhoud van de online colleges

1. Wat is existentiële analyse? 1: Het geval Ilse
2.
  Wat is existentiële analyse? 2: Het geval Lola Voss
3.
  Wat is existentiële analyse? 3: Het geval Lola Voss
4.
  Vormen van mislukt bestaan: Buitensporigheid (Verstiegenheit)
5.  Droom en existentie 1
6.
  Droom en existentie 2

Doelstelling van de colleges

Inzicht geven in de existentiële analyse aan de hand van de beginselen van het existentialisme. Inzicht verdiepen in het existentialisme aan de hand van Binswangers existentiële analyse.

Studiebelasting

De discussiegroep bestaat uit 6 bijeenkomsten van telkens 2 uur. De studiebelasting bestaat uit het bestuderen van de teksten en het deelnemen aan de discussiegroep. De studiegroep komt 6 keer samen voor de duur van ongeveer 2 uur (met koffiepauze).

Studiemateriaal

De vertaling van vier sleutelteksten van Ludwig Binswanger wordt vooraf in digitale vorm ter beschikking gesteld aan de deelnemers.

Getuigschrift

Aan het einde van de collegereeks ontvangen de cursisten een getuigschrift van deelname.