21.10 – Filosofie en poëzie: Baudelaire’s Les fleurs du mal
Inleiding
De zomercursus bevindt zich op het grensvlak van poëzie, filosofie en literatuur. In deze cursus lezen en bespreken we de meest invloedrijke en schandalige dichtbundel aller tijden: Baudelaire’s Les fleurs du mal. Deze dichtbundel was niet alleen van cruciaal belang voor de poëzie, maar ook voor filosofische inzichten. Hoe lezen we deze poëzie? In elk geval niet als een oorstrelende rijmelarij, maar vanuit de krochten van onze existentie. We bespreken een aantal gedichten vanuit het denken van Jean-Paul Sartre, maar ook vanuit interpretaties die lijnrecht tegenover die van Sartre staan, zoals die van Georges Bataille, Julia Kristeva en Yves Bonnefoy. We zullen bovendien ingaan op de culturele betekenis van Baudelaire en natuurlijk gedichten uit Les fleurs du mal bespreken. Kortom, we gaan filosoferen en gedichten bespreken vanuit een filosofisch perspectief. Want ‘Jij lezer, kent dat delicate monster ook, jij, hypocriet, mijn broeder, mijn gelijke!’ aldus Baudelaire.
Door wie
Voor wie
Deze cursus is bedoeld voor mensen die zin hebben in een uitmuntende cursus over poëzie en filosofie. Én die zin hebben in een weekje gastvrijheid bij ons in Zuid-Frankrijk. Enige voorkennis van de existentialisten (zoals Camus, Sartre, De Beauvoir) wordt aanbevolen. Maar belangrijker is dat je als deelnemer enthousiast bent en dat je bereid bent een serieuze denkinspanning te leveren.
“Ik heb zo’n vreemde ziel dat ik mijzelf er niet in herken”
(Baudelaire)
Inhoud van de college
- Introductie
- Les fleurs du mal; over poëzie en filosofie
- Sartres Baudelaire
- Bataille vs. Sartre
- Baudelaire’s denken (o.a. L’essence du rire, zijn teksten over romantiek)
- Baudelaire bezien vanuit het denken van Kristeva
- Baudelaire bezien vanuit het denken van Yves Bonnefoy
- Baudelaire vandaag
Doelstelling van de colleges
Het doel van de cursus is om de dichtbundel les Fleurs du mal te lezen en de filosofische relevantie daarvan te begrijpen. Het doel is ook om de (existentialistische) filosofie van Jean-Paul Sartre en beter te begrijpen.
Studiebelasting
De studiebelasting bestaat in ieder geval uit het volgen van de colleges. Dit komt neer op 5 x 3 uur (ochtendcolleges) en 3 x 1,5 uur (avondcolleges) = 19,5 uur.
Verdere praktische informatie is hier te vinden: https://www.centre-erasme.nl/praktische-info/.
Studiemateriaal
– Charles Baudelaire, Les fleurs du mal (De bloemen van het kwaad)
– Jean-Paul Sartre, Baudelaire (Parijs: Gallimard 1947, of elke andere vertaalde editie, zoals de Nederlandse vertaling bij Uitgeverij Bijleveld)
– Ruud Welten, Sartre (Elementaire deeltjes), 2020.
Extra / suggesties:
– Charles Baudelaire, Curiosités Esthétiques, Les spleen de Paris (1869), L’essence du rire (of in elke vertaling)
– Georges Bataille, La littérature et le mal.
– Jean-Paul Sartre, Qu’est-ce que la littérature? (Wat is literatuur?)
– Yves Bonnefoy, Le sciècle de Baudelaire; L’imaginaire métaphysique– Julia Kristeva, ‘Baudelaire, of over het oneindige, de geur en de punk’ (uit: Liefdesgeschiedenissen)
Van Les fleurs du mal zijn verschillende vertalingen in omloop.
Het studiemateriaal zit niet bij de cursus inbegrepen. Het is de bedoeling dat u dit zelf aanschaft.
Getuigschrift
Aan het einde van de collegereeks ontvangen de cursisten een getuigschrift van deelname.